TARİH
   
  FERGANA
  Özbekistan`ýn Genel Özellikleri
 
     

Coğrafi Özellikleri

Türk Cumhuriyetleri'nden biri olan Özbekistan, 447.600 kilometre karelik yüzölçümü ve 22 milyona varan nüfusu ile bölgenin en kalabalık ülkesidir. Özbekistan toprakları idari olarak 12 eyalete ayrılmıştır: Buhara, Nevai, Andican, Harezim, Surhanderya, Cizzak, Kaşkaderya, Namangan, Semerkand, Siriderya, Taşkent ve Fergana.
Özbekistan, güneybatıdaki Amuderya ve kuzeydoğudaki Siriderya Nehirleri arasında uzanan topraklarda yer almakta; kuzey ve kuzeybatıdaki Kazakistan, doğu ve güneydoğuda Kırgızistan ve Tacikistan, güneybatıda Türkmenistan, güneyde Afganistan’ın küçük bir bölümüyle çevrilidir. 1936'da kurulan Karakalpak Özerk Bölgesi de Özbekistan sınırları içindedir.
Cumhuriyet içerisinde Kongrat, Nayman, Kineges, Mangıt, Toyak, Saray, Barın, Üç Uruğ, Bugut, Arlat, Kanglı, Kırk, Bataş ve Karakalpak gibi boylara rastlamak mümkündür.  Özbekistan'ın son belirlemelere göre 21.6 milyon olan nüfusunun %69'unu Özbekler, %9'unu Ruslar, %4.7'sini Tacikler, %4.1'ini Kazaklar, %2.4'ünü Tatarlar, %2.1'ini Karakalpaklar ve %7'sini diğer etnik gruplar oluşturmaktadır. Rus azınlık nüfusu, diğer Türk Cumhuriyeti'ne oranla Özbekistan'da daha azdır.

Başkenti : Taşkent
Din: Müslüman %88, Doğu Ortodoks %9, diğer %3
Diller: Özbekistan Anayasası’nın 4. maddesinde yer alan “Özbekistan Cumhuriyeti devlet dili Özbek dilidir. Özbekistan Cumhuriyeti Özbekistan’da mukim olan halkların örfleri, gelenekleri ve dillerine karşı saygı gösterir” ibaresinin Özbekçe %74.3, Rusça 14.2%, Tacikçe %4.4, diğer %7.1.

Ekonomi

1991'den sonra bağımsız Özbekistan Merkez Bankası kurulmuştur. Özbekistan çok zengin yeraltı kaynaklarına sahiptir. Altın, doğalgaz, alimünyum, tungsten, kömür, mermer, yatakları ön sıradadır. 1991 verilerine göre yılda 41. milyar metre küp doğalgaz üretilmektedir. Dünyanın kaliteli altını burada üretilmekte olup yıllık 80 ton altın üretimiyle yerini almaktadır. Özbekistan sanayisi daha çok petrokimya ağırlıklıdır ve yılda 1.5 milyon ton gübre üretmektedir. Ayrıca pamuk üretimine dayalı olarak kimya sanayii de gelişmiştir. Hafif sanayi ürünleri ise ipekli ve pamuklu kumaşlardır.

Özbekistan karasal iklime sahip olduğundan ülkenin % 9'u tarıma elverişlidir. Buna rağmen pamuk üretiminde dünya dördüncüsüdür. Buğday, meyve, sebze ve pirinç yetiştirilmektedir. ÜIke ekonomisinde hayvancılık da önemli yer tutmaktadır. Sığır, koyun, keçi ve kümes hayvanları vardır. Yıllık yün üretimi 1994 verilerine göre 20.000 ton civarındadır. Özellikle astragan kürk koyunculuğu büyük önem kazanmıştır.

Ulaştırma

Özbekistan Cumhuriyeti gelişmiş bir ulaşım ağına sahiptir. Sistemin temeli karayoluna dayanır. Karayolu uzunluğu: 69.300 km'dir. Demir yoluyla Çin'e bağlıdır. Türkmenistan, İran üzerinden Orta Doğu’ya yeni bir demir yolu yapılmaktadır. Taşkent, Türkistan'ın havayolu merkezidir ve sekiz hava alanı bulunmaktadır.

Milli Bayramları: Kadınlar Günü: 8 Mart
Zafer Bayramı 9 Mayıs
Anayasa Bayramı 8 Aralık
Bağımsızlık Bayramı 1 Eylül

Tarihi ve Turistik merkezleri: Semerkant, Buhara ve Hive şehirleri Özbekistan turizmi açısından çok önemli merkezlerdir.
Özbek Türkleri ,Timur'un türbesine 'Gur-ı Emir' diyorlar.  Mavi çini kubbenin çevresini saran geniş kuşak üzerinde Allah kelamı yazılı türbeyi Timur sağlığında Türk mimar Mehmetoğlu Mahmut'a on dört yılda yaptırmıştır. Türbenin taç kapısından içeri girildiğinde karşınıza altı mezar  çıkar. Türbenin kıble tarafında bir mihrap, tam orta yerde koyu yeşil mermerden yapılmış mezarda ,"Biz ki, milletlerin en eskisi ve en büyüğü olan Türkün başbuğuyuz !" diyen Timur yatmaktadır. Baş ucundaki diğer büyük mezar ise hocası Seyyit Bereke'ye ait. Sağında, solunda ve ayak ucunda diğer kabirler var.

Özbekistan Eğitim Sistemi

Okul öncesi eğitim ve öğretim; “Balalar Bahçesinde” (kreş ve ana okulu) 2 aylık-7 yaş arasındadır. İlk ve orta eğitim ise; başlangıç sınıfları 1-4. sınıflar ikinci basamak, 5-9. sınıflar, 10. ve 11. sınıflar olmak üzere üç basamaktan oluşmaktadır.
Bu okullar  “Özbekistan Halk Talim Vezirliği”ne (Özbekistan Eğitim Bakanlığı) bağlı olarak görev yapmaktadırlar. Eğitim basamaklarını başarıyla tamamlayan her öğrenciye yeterlilik belgesi yani diploma verilir. Bu diplomayla öğrenci bütün meslek okulları ve yüksek öğretim kurumları sınavına girme hakkını kazanır.

 
  Bugün 1 visitors (1 hits) kişi burdaydı!  
 
RAMAZAN ÖZDEMİR 9A 58 Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol